شبکه های اجتماعی چگونه ما را محصور می کنند؟
پارس آی سی تی: یک جوری زندگی می کند انگار ملکه است، می خواهد زندگی اش را بعنوان یک ملکه توی چشم ملت بکند. دائم از لباس های فاخر و زیبایش عکس می گذارد. لوازم آرایش لوکس و گرانش. سبک زندگی بی نظیرش که فقط با انرژی مثبت و بطورمثال اعتماد به نفس به آن رسیده. اگر هم کسی به سبک زندگی اش کوچک ترین انتقادی کند، بلاک می شود. انتقاد و هرگونه مخالفتی با او مساوی است با آنفالو شدن و بلاک. دوست دارد توی جزیره ای که برای خودش ساخته محصور باشد.
به گزارش پارس آی سی تی به نقل از ایسنا، روزنامه «ایران» در ادامه نوشت: آیا شما هم در جزیره خودتان زندگی می کنید؟ لابد می پرسید کدام جزیره؟ اینجا مشخصاً منظورم زندگی مان در دنیای مجازی خودمان است همان شبکه های اجتماعی که به ما این فرصت را داده در جزیره ای که دوست داریم زندگی نماییم. دوستان مشابه خودمان را پیدا نماییم. تأیید بگیریم و تأیید...
آیا شما دائماً صفحات سبک زندگی و روزمرگی را در اینستاگرام دنبال می کنید؟ آنهایی که به شما تلقین می کنند با انرژی مثبت می توانید کوه را هم جابه جا کنید. اگر این طور است باید بگویم شما در جزیره خودتان محصور هستید. آیا تابحال انتقادی از گردانندگان این صفحات کرده اید، پاسخ انتقادتان چه بوده؟ شاید هم اصلاً اهل توئیترهستید و کسانی را فالو می کنید که درست مثل شما فکر می کنند آیا تابحال یک دفعه با همین همفکرانتان مخالفت کرده اید؟ عکس العملشان چه بوده؟ اگر بلاک یا آنفالو شده اید باید بگویم شما هم در جزیره خودتان زندگی می کنید.
برای همین است که گاهی وقتی از این شبکه ها بیرون می آییم اصلاً دنیای دور و برمان را نمی شناسیم. این درباره مسائل اجتماعی و سیاسی هم صدق می کند این که فکر می نماییم همه مثل ما فکر می کنند، چونکه تنها آدم هایی را دنبال می نماییم که دقیقاً شبیه مان فکرمی کنند. جزیره ای شدن تبعات دیگری هم دارد این که هر خبر دروغی را باور می نماییم و فیک نیوزها برما غالب می شوند. حالا بیایید درباره جزیره ای شدن بیشتر بدانیم.
در دنیای واقعی دکمه بلاک نداریم
سحر، دانشجوی جامعه شناسی از همین جزیره ای شدن گلایه دارد: «تا زمانی که در شبکه های اجتماعی می گردم فکر می کنم همه مثل خودم فکر می کنند. بعد که به دانشگاه می آیم و با همکلاسی هایم حرف می زنم می بینم چقدر با هم تفاوت داریم. به نظرم این اتفاق خیلی خطرناکست در دنیای واقعی حتی نمی توانیم با هم حرف بزنیم چون مدام دنبال تأیید هستیم.»
مجتبی اما از آنهایی است که دائم صفحات مد، فشن و سبک زندگی بلاگرها را در اینستاگرام دنبال می کند. وقتی با او حرف می زنی انگار از دنیای دیگری آمده: «توی دنیای واقعی انگار کسی حرف هایم را نمی فهمد، بطورمثال برایم عجیب است. آدم ها آنقدر کرونا را جدی می گیرند، نمی دانند که کرونا را ساخته اند. اگر بچه ها توی گروههای من باشند، می فهمند چه می گویم.» اطلاعات مجتبی آنقدر جزیره ای شده که کمتر حرف و نظر مخالف باورهایش را قبول می کند.
هلیا عسگری، دکترای روزنامه نگاری و پژوهشگر در این زمینه توضیح می دهد: «در جامعه ای که چندگانه است و تعدد آرا و عقاید وجود دارد خود به خود جزیره ای شدن اتفاق می افتد. تعدد آرا سبب می شود هرکدام از افراد برمبنای نظراتی که دارند در شبکه های اجتماعی حرفشان را بزنند. این نکته مثبت شبکه های اجتماعی است که به همه این امکان را می دهد تا حرفشان را بزنند و نظر بدهند. قابلیت ها و محدودیت های شبکه های اجتماعی خود به خود سبب جزیره ای شدن می شود. افرادی که شبیه یکدیگرند و شبکه های اجتماعی امکاناتی به آنها می دهد که در جزیره های محصور زندگی کنند.»
به گفته او هرکسی الان یک یا چند پلت فرم در شبکه های اجتماعی دارد که می تواند با آن حرفش را بزند و نظراتش را بگوید وهیچ محدودیت و سانسوری نداشته باشد. حتی خیلی ها اکانت ناشناس دارند و با آن حرف ها و دغدغه هایشان را می گویند. از طرفی آدم های مختلف هم می آیند و نظرات هم را گوش می دهند و به اشتراک می گذارند، صفحه های مشابه را فالو می کنند. نقد و نظر می دهند. اما از چه زمانی اطلاعات جزیره ای می شود زمانی که شبکه های اجتماعی به افراد قابلیت بلاک کردن، آنفالو، ریپورت می دهد و افرادی با رویکرد مشخص دورهم جمع می شوند. منظورم رویکرد سیاسی نیست وافراد از هر زاویه فکری دور هم جمع می شوند. بطورمثال گروهی که می خواهند مصرف گرایی را ترویج کنند یا اینفلوئنسرهستند و همیشه حرف های بی ربطی را تحویل مخاطبشان می دهند، دورهم جمع می شوند.
او ادامه می دهد: «مثلاً بلاگرهایی که می خواهند سبک زندگی مدرنشان را تبلیغ کنند کنارهم جمع می شوند و حرف می زنند اینها به طور معمول تا انتقادی می شنوند بلاک و ریپورت می کنند و عملاً جزیره ای از افراد همفکرشان می سازند که آنها را حمایت و تقویت می کنند و هرجزیره ای عقیده خاصی را تبلیغ می کند.»
اما مشکل از کجا ایجاد می شود. عسگری در پاسخ به این پرسش می گوید: «مشکل این است که من صدای برآمده از جزیره بغلی را نمی خواهم بشنوم و درنتیجه صداهای دیگر را از بین می برم. قابلیت بلاک کردن که شبکه های اجتماعی به وجود می آورد موجب می شود هیچ صدایی از جزیره دیگری به گوشمان نرسد. انگارما در جزیره ای دورافتاده ایم و نمی گذاریم هیچ صدایی از هیچ جای دیگری به گوشمان برسد. همین موجب می شود بدون این که من صدای جزیره بغلی را بشنوم تفکر خودم را تبلیغ کنم اما کجا توی ذوقمان می خورد زمانی که وارد جامعه واقعی می شویم که امکان حذف این صداها وجود ندارد. پس به دنبال راه های خفه کردن صدا در دنیای واقعی می گردیم اما در جامعه واقعی دیگر از دکمه بلاک و ریپورت خبری نیست.»
جزیره ها همین طور موجب می شوند افراد منابع واحدی داشته باشند و همان ها را باور کنند. همین به گسترش فیک نیوزها (اخبار دروغ) کمک می نماید. نمونه بارزش واکسن و کروناست. یک عده در جزیره خودشان می گویند کرونائی وجود ندارد یا واکسن خطر دارد و اعضای آن جزیره این حرف ها را باور می کنند و حرف های جزیره های دیگررا هم نمی پذیرند.
فیک نیوزها در جزیره ها می چرخند
سارا محسنی، کارشناس شبکه های اجتماعی هم جزیره ای شدن توسط شبکه های اجتماعی را اینگونه تحلیل می کند: «جزیره ای شدن در دنیای واقعی هم وجود دارد چونکه ما آدم ها در دنیای واقعی هم دوستانمان را برمبنای معیارهای مشترک انتخاب می نماییم. بعد این اشتراکات که ایجاد می شود گردش اطلاعات هم اتفاق می افتد. اما در شبکه های اجتماعی به خاطر این که پدیده جدیدی است جوردیگری خودش را نشان میدهد و بعد از آن که وارد جزیره دیگر با اشتراکات دیگر می شویم متعجب می شویم که چرا آنها را نمی شناسیم اما آنها هم جامعه خودشان را دارند. درشبکه های اجتماعی بسته به جزیره هایی که ایجاد می شود و گروه هایی که ایجاد می شود جریان اطلاعات هم هدایت می شود و می تواند اخبار فیک را هم بیشتر کند. شاید برای همین است که با پررنگ شدن نقش شبکه های اجتماعی رسانه ها بخشی ایجاد کردند با عنوان صحت سنجی اخبار تا اخبار فیک را راستی آزمایی کنند. این رسانه ها حتی در وب سایت شان بخش راستی آزمایی به وجود آورده اند. جریان های فیک خبری را که در هرجزیره ای راه می افتد صحت سنجی می کنند. این رسانه ها برای مقابله با برشی که این جریان ها دارند این بخش را راه انداخته اند و روزنامه نگاران تحقیق می کنند تا خبر فیک داغ وارد جریان اصلی خبری نشود.»
او به نسل پدر و مادرانمان اشاره می کند که در جزیره های واتساپ و تلگرام و اینستاگرام محصور شده اند. نسل پدر و مادرهای ما اندازه ما هنوز نمی توانند از گوشیهای هوشمند استفاده کنند یا به جست وجوی اخبار واطلاعات درست بپردازند. پدر و مادرهای ما وارد گروه هایی در اینستاگرام و واتساپ می شوند، جزیره هایی که خبرهای فیک در آنها در گردش است. این نسل گاهی هیچ گاه از خبر درست باخبر نمی شوند و بطورمثال تکذیبیه یک خبر فیک را هیچ گاه نمی شنوند. چونکه فیک نیوزها به شدت در جزیره هایی که عضوش هستند در گردشند.
حالا اگر عضو شبکه اجتماعی هستید و تنها به دنبال شنیدن حرف های همفکرانتان هستید و دکمه بلاک برایتان بیش از هر چیز دیگری اهمیت دارد لحظه ای فکر کنید ممکنست شما هم در جزیره خودساخته تان محصور شده باشید. شاید ازهمین الان بد نباشد برخی از غیرهمفکرانتان را دنبال کنید یا حرف های منتقدانتان را بشنوید. شاید آنها هم حرفی برای گفتن داشته باشند. مطمئن باشید اگر این کار را بکنید ضرر نخواهید کرد و در دنیای واقعی با دیدن غیرهمفکرانتان شگفت زده و عصبانی نخواهید شد.
منبع: ict-pars.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب